Ya İşimi Robotlara Kaptırırsam?

Son zamanlarda bilginin çok kolay bir şekilde paylaşılması ve bilgiye kolaylıkla ulaşılması sonucunda, teknolojinin sanayi sektörüne olan etkilerini gözlemliyoruz. Robotların dünyayı ele geçirdiği, tüm üretim ve sanayi sektörünün robotlar tarafından kontrol edildiği bilim kurgu filmleri ile popüler kültürde de robotlar favori konular arasında.

Türk Dil Kurumu ‘robot’ kelimesini ‘’ Belirli bir işi yerine getirmek için manyetizma ile kendisine çeşitli işler yaptırılabilen otomatik araç’ olarak tanımlıyor. Bir çok eşya da bu mantıkça çalışmakta. Sabit bir görevi olan ve kesintisiz güç ile ömrünü tamamlayana kadar bu görevi yapan cihazlardır aslında robotlar.

Ancak yukarıda bahsedilen robotlar ev tipi robotlar ya da elektrikli aletler diyelim. Peki endüstri alanında, fabrikalarda, üretim tesislerinde kullanılan robotlar neler yapıyor? Seri üretime geçildiğinden bu yana otomasyon, otomatikleştirme ve bazı şeyleri insan gücüyle değil makine gücüyle yapma gibi eylemler halihazırda kullanılıyor. Bunun en güzel örneği otomobil fabrikalarıdır. Dev robotlar üretim bandında hemen hemen her şey kısa sürede yapıyor. Belki bu süreç insan eliyle yapılsa tek bir araç için bile günler sürer. Üretim-tüketim-nüfus-arz-talep dengesi işte bu robotlar sayesinde kuruluyor.

Peki robotlar bir gün tüm üretim sürecini kendi eline alacak mı?

Uzmanlara göre evet alacak. Nüfus hızla arttığı için, artık üretim hızı tüketim hızına yetişemiyor. Onlarca araba üretilirken yüzlerce birden satılıyor. Bir çok kişi araçlarının üretilip kendilerine ulaşması için aylarca sıra bekliyor. Bize en yakın ve en anlaşılabilir örnek otomotiv sektörü olduğu için bu sektör üzerinden devam edebiliriz.

Araçların üretim aşamalarını izlerseniz bir çok tekdüze iş robotlar tarafından yapılmakta. İnsan sabrının kaldıramayacağı yoğunlukta ve uzun sürelerde ortaya çıkan işler bunlar. Mesela aynı parçanın günde 1000 kere kaynaklanması gibi. Fabrikalarda insan gücü genellikle, estetik ve çok kritik aşamalarda devreye giriyor. Test süreci de aynı sebepten dolayı insan gücüne bırakılmış durumda. Aslında insani eşsizliğimiz en kritik aşamalarda ön planda yer alıyor.

Şu aşamada insanların tüm iş gücünü robotların almasına imkan yok çünkü yapay zeka henüz bu kadar gelişmedi. Aslında bir çok teknoloji devi yapay sinir ağları ile derin öğrenme üzerine çalışsa da, bir o kadarı buna karşı çıkıyor. Özellikle de savaşmayı çok seven biz insanların bu teknolojileri robot-askerler yapmak için kullanılacağından endişeliler. Haksız da sayılmazlar. Nükleer enerji ile santral kurup temiz enerji de üretilebilir, atom bombası yaparak bir felakete de sebep olunabilir. Bu tamamen bizim elimizde.

Belki önümüzdeki 10-20 yıllık süreçte robotlar derin öğrenme sayesinde bizim beynimizin seviyesine ulaşabilir ancak bu gelişmiş beyni tamamlayacak bir ruhları olmayacak. Yani biz robot olmadığımız sürece, robotların insan olma gibi bir şansı yok.

Ancak ilerleyen yıllarda robotlar ve insanlar arasında bir uyum gözlemlenecek. Hayatımızı kolaylaştıracak robotlar evimizde yerlerini alacak. Ne olursa olsun insanı üretim hayatından çekmeyi doğru bulmuyorum. İnsanlar bir şeyler üreterek, meydana getirerek, çalışarak yaşayabilirler.

Bekleyelim ve görelim önümüzdeki 20 yılda bizi nelerin beklediğini…